Idea terroru – narodziny organizacji i pierwsze ataki
XIX wiek. Sabino de Arana y Goiri zakłada PNV – Nacjonalistyczną Partię Basków, kierującą się czystością rasy reprezentowanej przez nią ludności. Głoszony izolacjonizm zyskuje na tyle duże poparcie, że w latach 30. organizacja tworzy własny rząd. Działania PNV spotykają się z oporem gen. Franco, który doprowadza do brutalnego rozgromienia tworzącego się Państwa Basków.

Wydarzenia te przyczyniły się do powstania Euskadi Ta Askatasuna (Kraju Basków i Wolności). Głównymi założeniami ruchu stały się m.in. obrona języka baskijskiego i niezależność obszaru, należącego, zdaniem członków organizacji, do ich grupy etnicznej. Niesłabnące represje wobec lokalnych mniejszości zrodziły mocne przekonanie o militarnej okupacji Euskadi, której należy się zbrojnie przeciwstawić.

Uznaje się, że pierwszą ofiarą działań ETA jest Guardia Civil Jose Pardines Arçay, zmarły podczas obławy 7 czerwca 1968 roku. W grudniu 1970 roku organizacja porwała niemieckiego konsula, Eugena Beihla, zaś 3 lata później, z rąk zamachowców zginął admirał Luis Carrero Blanco. Zmasowany atak z 13 września 1974 roku, który pochłonął 12 ofiar i poważnie ranił 80 innych, podzielił nawet członków zgrupowania, jednak nie zatrzymał wojskowej, ukierunkowanej przemocy.

Terror idei – przez falę śmierci do zawieszenia broni
Śmierć gen. Franco spowodowała w latach 70. nasilenie działań terrorystycznych, w wyniku których zginęło ponad 100 osób. Chcąc wymusić negocjacje z rządem, ETA sukcesywnie zwiększała ofensywę. Kolejne zamachy na Placu Dominikańskim w Madrycie, na parkingu centrum Hipercor w Barcelonie i w Zaragozie pociągnęły za sobą 44 ofiary i ponad 80 rannych.

W 1999 roku i w latach późniejszych liczne, udane akcje służb bezpieczeństwa znacznie osłabiły struktury ETA, która straciła poparcie w społeczności Basków. Jak dotąd, łączną liczbę ofiar działań formacji terrorystycznej szacuje się na ponad 800 osób.

Więcej szczegółów na temat baskijskiego separatyzmu w artykule o historii organizacji ETA.